Mikroservisler

Uygulamaları bağımsız, küçük ve özerk hizmetlere bölen modern mimari yaklaşım hakkında kapsamlı bilgiler.

Mikroservisler Nedir?

Mikroservisler, bir uygulamayı bağımsız olarak dağıtılabilen, küçük, özerk hizmetlere bölen bir mimari stildir.

Geleneksel monolitik mimarinin aksine, mikroservis mimarisi, her biri kendi işlevselliğine odaklanan ve kendi veritabanını yöneten küçük, bağımsız servislerden oluşur. Bu servisler, hafif iletişim mekanizmaları (genellikle HTTP/REST API veya mesaj kuyrukları) aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurarlar.

Mikroservis mimarisi; ölçeklenebilirlik, esneklik, bakım kolaylığı, teknoloji çeşitliliği ve hızlı geliştirme gibi avantajlar sunar. Ancak, dağıtık sistemlerin karmaşıklığı, servisler arası iletişim yönetimi ve izleme zorlukları gibi dezavantajları da vardır.

Mikroservis Mimarisinin Temel İlkeleri

1. Tek Sorumluluğa Odaklanma

Her mikroservis, belirli bir iş fonksiyonunu veya özelliğini gerçekleştirmekten sorumludur. Bu, "Tek Sorumluluk Prensibi"nin (Single Responsibility Principle) bir uygulamasıdır.

2. Bağımsız Dağıtılabilirlik

Her mikroservis, diğer servisleri etkilemeden bağımsız olarak dağıtılabilir, güncellenebilir veya ölçeklendirilebilir. Bu, sürekli entegrasyon ve sürekli dağıtım (CI/CD) süreçlerini kolaylaştırır.

3. Gevşek Bağlantı

Mikroservisler, birbirlerine minimum bağımlılıkla tasarlanır. Servisler arasındaki iletişim, iyi tanımlanmış API'ler veya mesaj kuyrukları aracılığıyla gerçekleşir.

4. İş Odaklı Organizasyon

Mikroservisler, teknolojik katmanlara göre değil, iş yeteneklerine göre organize edilir. Bu, "Conway Yasası"nı dikkate alarak, organizasyon yapısının yazılım mimarisini yansıtmasını sağlar.

5. Bağımsız Veri Yönetimi

Her mikroservis, kendi veritabanını yönetir ve diğer servislerin veritabanlarına doğrudan erişim sağlamaz. Bu, "Veritabanı per Servis" (Database per Service) prensibi olarak bilinir.

Mikroservis Mimarisinin Avantajları ve Zorlukları

Avantajlar

  • Ölçeklenebilirlik: Servisler bağımsız olarak ölçeklendirilebilir, böylece sistem kaynaklarının daha verimli kullanılması sağlanır.
  • Teknoloji Çeşitliliği: Her servis için en uygun teknoloji yığını seçilebilir.
  • Hata İzolasyonu: Bir servisteki hata, diğer servisleri etkilemez.
  • Hızlı Geliştirme ve Dağıtım: Küçük, bağımsız ekipler, kendi servislerini paralel olarak geliştirebilir ve dağıtabilir.
  • Modülerlik: Servisler, belirli işlevlere odaklandığı için daha kolay anlaşılır ve bakımı yapılabilir.

Zorluklar

  • Dağıtık Sistem Karmaşıklığı: Servisler arası iletişim, veri tutarlılığı ve hata yönetimi gibi konular daha karmaşık hale gelir.
  • İzleme ve Hata Ayıklama: Dağıtık sistemlerde hataları izlemek ve ayıklamak daha zordur.
  • Ağ Gecikmesi: Servisler arası iletişim, ağ gecikmesine neden olabilir.
  • Veri Tutarlılığı: Dağıtık veritabanları arasında tutarlılığı sağlamak zorlaşır.
  • Operasyonel Karmaşıklık: Çok sayıda servisin dağıtımı, izlenmesi ve yönetimi ek operasyonel yük getirir.

Mikroservis Mimarisi İçin Teknolojiler ve Araçlar

Servis İletişimi

  • REST API: HTTP tabanlı, durumsuz, kaynakları URL'ler aracılığıyla temsil eden bir iletişim yöntemi.
  • gRPC: Google tarafından geliştirilen, yüksek performanslı bir RPC (Remote Procedure Call) çerçevesi.
  • GraphQL: İstemcilerin tam olarak ihtiyaç duydukları verileri sorgulamasına olanak tanıyan bir API sorgu dili.
  • Mesaj Kuyrukları: RabbitMQ, Apache Kafka, Amazon SQS gibi asenkron iletişim için kullanılan araçlar.

Servis Keşfi ve Yapılandırma

  • Consul: Servis keşfi, yapılandırma ve segmentasyon için bir araç.
  • Eureka: Netflix tarafından geliştirilen, AWS ortamında servis keşfi için kullanılan bir araç.
  • etcd: Dağıtık sistemler için güvenilir bir anahtar-değer deposu.
  • ZooKeeper: Dağıtık uygulamalar için koordinasyon hizmeti sunan bir araç.

Konteynerleştirme ve Orkestrasyon

  • Docker: Uygulamaları konteynerleştirmek için kullanılan bir platform.
  • Kubernetes: Konteynerleştirilmiş uygulamaların dağıtımını, ölçeklendirilmesini ve yönetimini otomatikleştiren bir orkestrasyon aracı.
  • Docker Swarm: Docker'ın kendi konteyner orkestrasyon aracı.
  • Amazon ECS/EKS: AWS'nin konteyner orkestrasyon hizmetleri.

İzleme ve Günlük Kaydı

  • Prometheus: Zaman serisi veritabanı ve izleme sistemi.
  • Grafana: Metrik görselleştirme ve izleme için bir platform.
  • ELK Stack (Elasticsearch, Logstash, Kibana): Günlük toplama, arama ve görselleştirme için bir araç seti.
  • Jaeger/Zipkin: Dağıtık izleme sistemleri.

Mikroservis Mimarisi Trendleri

  • Servis Mesh Mimarisi
  • Sunucusuz Mikroservisler
  • Konteyner Tabanlı Mikroservisler
  • API Gateway Entegrasyonu
  • GitOps ve Sürekli Dağıtım
  • Mikroservis Güvenliği
  • Poliglot Programlama ve Veritabanı Kullanımı

Önerilen Kaynaklar

Microservices Patterns

Chris Richardson'ın mikroservis tasarım desenleri hakkındaki kapsamlı kitabı.

Ziyaret Et
Martin Fowler - Microservices

Mikroservis mimarisi hakkında temel makaleler ve kavramlar.

Ziyaret Et
Kubernetes Dokümantasyonu

Konteynerleştirilmiş mikroservisleri yönetmek için Kubernetes rehberi.

Ziyaret Et

Mikroservis Mimarisi Bileşenleri

Servis Keşfi

Mikroservislerin birbirlerini dinamik olarak bulabilmesini sağlayan, servis kayıt ve keşif mekanizmaları (Consul, Eureka, etcd).

Daha Fazla Bilgi
API Gateway

İstemciler ile mikroservisler arasında aracılık yapan, istek yönlendirme, kimlik doğrulama ve hız sınırlama gibi işlevleri gerçekleştiren bileşen.

Daha Fazla Bilgi
Devre Kesici

Hata toleransını artırmak için kullanılan, başarısız servis çağrılarını izleyen ve gerektiğinde devreyi kesen bir tasarım deseni (Netflix Hystrix).

Daha Fazla Bilgi